Υπέρταση

• Περιόρισε το αλάτι! Υπάρχει σαφής σχέση μεταξύ υπέρτασης και κατανάλωσης αλατιού. Το σώμα έχει ανάγκη μικρής ποσότητας αλατιού αλλά εμείς καταναλώνουμε τουλάχιστον διπλάσια ποσότητα. Ο στόχος πρέπει να είναι η κατανάλωση κάτω από 6 γραμμάρια ημερησίως. Προσπάθησε να μην προσθέτεις αλάτι στο μαγείρεμα αλλά ούτε και στα κρύα πιάτα. Το πιο πολύ αλάτι είναι κρυμμένο σε κατεργασμένες-έτοιμες τροφές και στο ψωμί. Θα διαπιστώσεις ότι η γεύση σου θα προσαρμοστεί και πολύ σύντομα δε θα χρειάζεσαι αλάτι για να απολαύσεις ένα φαγητό.
• Κάνε πιο πολύ γυμναστική! Ο τύπος σωματικής δραστηριότητας που συνιστάται για την καρδιά είναι η έντονη, ρυθμική, αερόβια άσκηση όπως το ζωηρό περπάτημα, η ποδηλασία ή ο χορός.
• Αν έχεις ήδη υψηλή πίεση και δεν έχεις πρόβλημα με την καρδιά, ο στόχος σου είναι να φτάσεις τα 30 λεπτά έντονης άσκησης , τουλάχιστον 5 μέρες την εβδομάδα. Έντονη είναι η άσκηση εκείνη που σε κάνει να ζεσταίνεσαι και να ανασαίνεις γρήγορα, όπως το γρήγορο περπάτημα. Η επιστημονική έρευνα δείχνει ότι η άσκηση μπορεί να σε βοηθήσει να ρίξεις την πίεση σου ή και να προλάβεις τη δημιουργία υπέρτασης. Προσοχή! Η άρση βάρους, δηλαδή η ισομετρική άσκηση, αυξάνει την πίεση και  πρέπει να την αποφεύγεις. Αν πάσχεις από καρδιά, βρες τί μπορείς να κάνεις χωρίς να αναπτύσσεις πόνο στην καρδιά και σιγά σιγά αύξησε τη δραστηριότητα σου. Είναι χρήσιμο να διαλέξεις μία απόσταση και μία ταχύτητα βάδισης που ξέρεις ότι δε θα σου προκαλέσει πόνο (στηθάγχη). Ξεκίνα έτσι δύο φορές ημερησίως για 2 μέρες και σταδιακά αύξησε την απόσταση για άλλες 2 μέρες. Αν το βρεις δύσκολο ξαναμείωσε την απόσταση. Προτού θέσεις νέους στόχους, να είσαι σίγουρος ότι πραγματοποιείς τον προηγούμενο εύκολα και ανά πάσα στιγμή.
• Χάσε κιλά!  Αν είσαι υπέρβαρος, η απώλεια κιλών θα μειώσει την πίεση σου. Η υγιεινή διατροφή θα σε βοηθήσει επίσης να χαμηλώσεις την κακή χοληστερίνη. Μην προσπαθείς να χάσεις κιλά πολύ γρήγορα. Αργά και σταθερά είναι ασφαλέστερα.
• Φάε πιο πολλά φρούτα και λαχανικά! Τα φρούτα και τα λαχανικά περιέχουν κάλιο που μειώνει την πίεση. Στόχευσε σε τουλάχιστον 5 μερίδες φρούτων και λαχανικών διαφορετικού χρώματος ημερησίως.
• Πιές αλκοόλ με μέτρο! Μία μονάδα αλκοόλ ισοδυναμεί με 250 ml μπύρας ή ένα μικρό ποτήρι κρασιού ή μία μεζούρα οινοπνευματώδους ποτού. 1 με 2 μονάδες ημερησίως προστατεύουν την καρδιά σε άντρες και μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες. Πιο πολύ από αυτό βλάπτει την καρδιά και το κυκλοφορικό προκαλώντας υπέρταση και εγκεφαλικά.
• Μη στρεσάρεσαι! Το άγχος ανεβάζει την πίεση αλλά η πίεση επιστρέφει στο φυσιολογικό μόλις το στρεσογόνο ερέθισμα υποχωρήσει. Άλλωστε, το στρες που οφείλεται σε χρόνιες καταστάσεις π.χ οικονομικές δυσκολίες, δεν αυξάνει την πίεση.
• Κόψε το κάπνισμα! Το κάπνισμα είναι πολύ επιβαρυντικός παράγοντας για την καρδιά και την πίεση.Η πίεση αυξάνεται κατά την διάρκεια του καπνίσματος. Αν καπνίζεις και έχεις υπέρταση, τα αγγεία σου θα βουλώσουν πολύ πιο γρήγορα.  Αν σταματήσεις το κάπνισμα, ο κίνδυνος για έμφραγμα ή εγκεφαλικό πέφτει στο μισό μέσα σε ένα μόλις χρόνο, σε σχέση με του καπνιστή.

Φάρμακα για την Υπέρταση

Υπάρχουν πολλά φάρμακα για τη μείωση της πίεσης. Ο στόχος είναι αυτό να επιτευχθεί σταδιακά, σε διάστημα λίγων εβδομάδων ή μηνών. Ο γιατρός σου μόνο μπορεί να σου πει ποιά φάρμακα λειτουργούν καλύτερα για σένα και να σου απαντήσει τυχόν ερωτήσεις σου. Μην ανησυχείς αν ο γιατρός σου αλλάξει τα φάρμακα της πιέσεως. Είναι στα πλαίσια της προσπάθειας του να ρυθμίσει την πίεση σου με τις λιγότερες δυνατές παρενέργειες.

Οι πιο πολλοί δεν θα έχουν καμία παρενέργεια από τα αντιϋπερτασικά φάρμακα. Παρόλα ταύτα, μετά την έναρξη νέων φαρμάκων, είναι λογικό οποιοδήποτε νέο σύμπτωμα να το θεωρείς παρενέργεια του φαρμάκου. Συζήτησε το με το γιατρό σου, ο οποίος θα είναι σε θέση να σου πει αν είναι κάτι αναμενόμενο. Συνηθισμένες παρενέργειες είναι η εμφάνιση νέου δερματικού εξανθήματος, η ζαλάδα, ιδιαίτερα όταν σηκώνεσαι από καθιστή θέση, η αϋπνία, ο ξηρός βήχας, το πρήξιμο των ποδιών. Τα αντιϋπερτασικά φάρμακα μπορεί να επηρεάζουν ή επηρεάζονται από άλλα φάρμακα που παίρνεις, ακόμα και από χάπια που δεν χρειάζονται συνταγή ιατρού. Ως εκ τούτου, πάντα να αναφέρεις στο γιατρό σου το σύνολο των φαρμάκων που παίρνεις.

Αν ξεχάσεις να πάρεις τα χάπια σου, μην πάρεις έξτρα χαπάκι, απλά πάρε τη σωστή δόση την επόμενη φορά. Είναι όντως δύσκολο να θυμάσαι πάντα όλα σου τα φάρμακα, ειδικά αν δεν έχεις συμπτώματα.

Μην διακόψεις ποτέ από μόνο σου τη θεραπεία όταν η πίεση σου επανέλθει στα φυσιολογικά όρια, την επομένη θα έχει εκτιναχθεί στα ύψη, πράγμα ιδιαίτερα επικίνδυνο. Ρώτα το γιατρό σου για οποιαδήποτε αλλαγή προτού την κάνεις.

Τι συμβαίνει με τη χαμηλή πίεση ;

Οι άνθρωποι με χαμηλή πίεση-υπόταση γενικά ζουν περισσότερο από αυτούς με υψηλή ή ακόμα και κανονική αρτηριακή πίεση. Οι πιο πολλοί άνθρωποι με υπόταση συνήθως δεν έχουν κανένα σύμπτωμα. Παρόλ’ αυτά, αν η συστολική πίεση πέσει κάτω από το 9, μπορεί να νιώσεις ζαλάδα ή και να λιποθυμήσεις, ιδιαίτερα αν είσαι ηλικιωμένος.

Αν έχεις χαμηλή πίεση, απλά μέτρα, όπως το να πίνεις αρκετά υγρά ή να φοράς ειδικές ελαστικές κάλτσες, μπορούν να σε βοηθήσουν. Μερικοί ενθαρρύνονται να χρησιμοποιούν πιο πολύ αλάτι στο φαγητό τους αν και δεν το συνιστούμε. Πολλά φάρμακα προκαλούν επίσης υπόταση, γι’αυτό είναι σημαντικό ο γιατρός σου να ελέγχει από καιρού εις καιρόν τα σκευάσματα που χρησιμοποιείς.

Τέλος, είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι υπάρχουν ιατρικές ασθένειες που προκαλούν χαμηλή πίεση και γι’αυτό είναι σκόπιμο να σε εξετάσει ο γιατρός σου και να σου κάνει τις απαραίτητες εξετάσεις. Στις περισσότερες των περιπτώσεων πάντως, δεν χρειάζεται ιατρική αντιμετώπιση της χαμηλής πίεσης.

Πώς μετράμε την πίεση ;

Ο γιατρός σου ή το νοσηλευτικό προσωπικό μπορούν να σου μετρήσουν την πίεση χρησιμοποιώντας το πιεσόμετρο.Είναι ιδιαίτερα σημαντικό το μέγεθος του να ταιριάζει σε αυτό του μπράτσου σου. Προτού σου μετρήσουν την πίεση πρέπει να έχεις ξεκουραστεί για τουλάχιστον 5 λεπτά, να μην έχεις καπνίσει αν είσαι καπνιστής για τουλάχιστον μισή ώρα και να μην έχεις πιεί καφέ.

Μερικοί γιατροί χρησιμοποιούν την 24ωρη καταγραφή της πιέσεως που γίνεται με μία συσκευή «holter». Η συσκευή αυτή, μεγέθους φορητού ραδιοφώνου, δένεται γύρω από τη μέση και συνδέεται με ένα καλώδιο στη περιχειρίδα γύρω απ΄το μπράτσο.
Η περιχειρίδα φουσκώνει και ξεφουσκώνει περιοδικά κατά τη διάρκεια του 24ωρου καταγράφοντας την πίεση σου, καθώς εκτελείς τις συνηθισμένες δραστηριότητες σου εκτός από επαφή με το νερό π.χ ντους. Κατ’αυτόν τον τρόπο, παρακολουθούμε στενά την πίεση σου και εξάγουμε χρήσιμα συμπεράσματα όσο αφορά την ανάγκη έναρξης ή αλλαγής της αντιϋπερτασικής αγωγής.

Η πίεση σου φυσιολογικά μεταβάλλεται μες στο 24ωρο. Τείνει να είναι υψηλότερη το πρωί και χαμηλότερη το βράδυ. Ανεβαίνει με το άγχος και συχνά στη θέα του γιατρού σου! Γι’αυτό και ο γιατρός σου ζηταέι πιο πολλές μετρήσεις ή holter πιέσεως προτού σου δώσει αντιϋπερτασικά χάπια.

Στις μέρες μας πολλοί χρησιμοποιούν και τα ηλεκτρονικά πιεσόμετρα. Είναι αρκετά αξιόπιστα, πάντα όμως να συμβουλεύεσαι το γιατρό σου πριν την αγορά ενός.

Υπέρταση και οδήγηση

Η υψηλή πίεση έχει λίγα συμπτώματα, οπότε δεν επηρεάζει την ικανότητα σου να οδηγείς. Όμως πρέπει να προσέχεις, ιδιαίτερα όταν τα φάρμακα που παίρνεις μπορεί να επηρεάσουν τα αντανακλαστικά σου. Σε αυτή την περίπτωση, πρέπει να συζητήσεις με το γιατρό σου για άλλες επιλογές φαρμάκων.

Υπέρταση και διακοπές

Μην ξεχάσεις να πάρεις τα αντιϋπερτασικά σου χάπια στις διακοπές σου! Τοποθέτησε τα στη χειραποσκευή σου και κράτησε και ένα ξεχωριστό σημείωμα με τα ονόματα τους και τη δύναμη τους σε μιλιγκράμ. Η αεροπορική πτήση δεν επηρεάζει την πίεση σου, η βιασύνη όμως και οι βαριές αποσκευές σίγουρα έχουν αρνητική επίπτωση. Πρόβλεψε άνεση χρόνου για το ταξίδι σου και απόφυγε το κουβάλημα βαριών αποσκευών για σημαντική απόσταση. Πάντα να έχεις καλή ασφαλιστική κάλυψη!

Ηλικιωμένοι και υπέρταση

Παλαιότερα υπήρχε η αντίληψη πως στους υπερτασικούς άνω των 80 ετών πρέπει να είμαστε πιο ελαστικοί στα όρια που θέτουμε για το φυσιολογικό έλεγχο της πίεσης. Πρόσφατες μελέτες όμως έδειξαν ότι ο αυστηρός έλεγχος της πίεσης και στους ηλικιωμένους, μειώνει κατά 35% τον κίνδυνο εγκεφαλικών και εμφραγμάτων. Αν είσαι ηλικιωμένος είναι σημαντικό να μετράς την πίεση σου ξαπλωμένος και όρθιος, αφού η ορθοστατική υπόταση δηλαδή η σημαντική πτώση της πίεσης κατά την έγερση, είναι συχνό φαινόμενο στην ηλικία αυτή. Ο γιατρός σου θα σου δώσει την κατάλληλη θεραπεία.

Γυναίκες και υπέρταση

Τα αντισυλληπτικά δισκία μπορεί να προκαλέσουν άνοδο στην πίεση. Έτσι αν λαμβάνεις αντισυλληπτικά, να ελέγχεις την πίεση σου τουλάχιστον κάθε 6 μήνες. Αν βρεθείς να έχεις υψηλή πίεση, ο γιατρός σου ενδεχομένως να σου αλλάξει το «χάπι» ή και να σου προτείνει διαφορετική μέθοδο αντισύλληψης.

Η εγκυμοσύνη επηρεάζει επίσης την πίεση. Συνήθως αυτή πέφτει τους πρώτους μήνες της κύησης ακόμα και σε υπερτασικές γυναίκες. Μετά επιστρέφει στα προ της κυήσεως επίπεδα κατά τη διάρκεια των τελευταίων μηνών. Καμιά φορά όμως, η πίεση στους μήνες αυτούς μπορεί να ανέβει πολύ. Η κατάσταση αυτή ονομάζεται προεκλαμψία και αντιμετωπίζεται με ξεκούραση και φάρμακα. Συνήθως, μετά τον τοκετό η πίεση επανέρχεται σε φυσιολογικά  επίπεδα και δεν είναι απαραίτητο να επαναπροκύψει το ίδιο πρόβλημα σε μελλοντικούς τοκετούς. Ακόμα και αν πάσχεις από υπέρταση, μπορείς να αποκτήσεις παιδιά, απλά χρειάζεται πολύ στενή ιατρική παρακολούθηση και κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή, η οποία δεν έχει συνήθως παρενέργειες για σένα και το έμβρυο.